โรงเรียนบ้านคึม 

                 ก่อตั้งเมื่อวันที่  16  เดือนมิถุนายน พุทธศักราช  2482  ใช้ศาลาวัดบ้านคึมเป็นสถานที่เรียน  ชื่อว่าโรงเรียนประชาบาล  ตำบลโพนแพง (วัดบ้านคึม) อำเภออากาศอำนวย  จังหวัดสกลนคร   นายวิทูรย์  อินตาแดง  ดำรงตำแหน่งครูใหญ่  นายโถน อุปพงษ์ เป็นครูสายผู้สอน มีนักเรียน  38  คน การบริหารโรงเรียนด้วยงบประมาณการศึกษาดำเนินการสอนตามประมวลการศึกษาพิเศษภาค  1กระทรวงศึกษาธิการ มีการเกณฑ์เด็กเข้าเรียนตามพระราชบัญญัติประถมศึกษา

                 ปี  พ.ศ. 2496  ได้รับงบประมาณ 14,048 บาท  สร้างอาคาร 1 หลัง  ขนาด 2 ห้องเรียน ชาวบ้านคึมช่วยหาตัวไม้สมทบในการก่อสร้างอาคารดังกล่าว ได้รื้อถอนเมื่อวันที่ 12 
กันยายน พ.ศ.2525  ตามหลักฐานที่ ศธ./ 1679  ลงวันที่  21 มิถุนายน  พ.ศ. 2525 

                 ปีงบประมาณ  2515 สร้างอาคารแบบ ป.1 ฉ ปรับปรุง 3 ห้องเรียน งบประมาณ 150,000 บาท  ปัจจุบันใช้เป็นห้องพักครู ห้องผู้บริหาร ห้องดนตรีและห้องเรียนชั้น ป. 3

                 ปีงบประมาณ  2518 สร้างบ้านพักครูแบบองค์การบริหารส่วนจังหวัด ขนาด 2 ห้องนอน  ราคา 44,800 บาท ปัจจุบันไม่มีผู้อาศัย

                 ปีงบประมา  2520  สร้างอาคารเรียนแบบ ป. 1 ฉ  พิเศษ  ปรับปรุงใหม่ 3 ห้องเรียน ราคา 225,000 บาท

                 ปีงบประมาณ  2524  สร้างส้วม 5  ที่ แบบกรมสามัญ 401 ปรับปรุง ราคา 40,000  บาท สร้างถังเก็บน้ำฝน ขนาด 1.50 x 2.50 เมตร จำนวน  2 ถัง เป็นโครงการสภาตำบลโพนแพง

                 ปีงบประมาณ  2527 สร้างอาคารเอนกประสงค์แบบ สปช. 203/26 ราคา 200,000 บาท ปี 2513 สร้างถังประปา ราคา 10,000  บาท

                 ปีงบประมาณ  2542 โรงเรียนได้รับจัดสรรงบประมาณปรับปรุงสนามฟุตบอล  แบบ พ.1/2542 กว้าง 55  เมตร ยาว 85 เมตร งบประมาณ 100,000  บาท

                 ปีงบปีงบประมาณ  2544  ได้รับงบประมาณก่อสร้างลานกีฬาเอนกประสงค์  กว้าง14 เมตร ยาว 24 เมตร งบประมาณ 90,000 บาท  ใช้เป็นสนามตะกร้อและสนามวอลเลย์บอล  นอกจากนั้นยังได้รับการสนับสนุน งบประมาณจากชุมชน  คือ การกีฬาแห่งประเทศไทย จังหวัดสกลนคร สร้างลานกีฬาเอนกประสงค์  กว้าง  14.40 เมตร  ยาว  32.30 เมตร  งบประมาณ 152,193  บาท  ใช้เป็นสนามวอลเลย์บอลและสนามบาสเก็ตบอล  สร้างรั้วโรงเรียน 1 แห่ง งบประมาณ  80,000 บาท  สร้างศาลากีฬา 1 แห่ง  งบประมาณ 10,000  บาท

                 ปีงบประมาณ  2546 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากชุมชนก่อสร้างระบบประปาโรงเรียน งบประมาณ 20,000 บาท และสร้างที่แปรงฟัน 35,000 บาท

                 ปีงบประมาณ  2549 ชุมชนบ้านคึมหมู่ 10 ได้นำเงิน  SML มาก่อสร้างศาลาเอนกประสงค์ จำนวน 1 หลัง งบประมาณ 250,000 บาท และมอบให้โรงเรียนไว้ใช้ในการดำเนินการจัดกิจกรรมต่อไป

                 ปีงบประมาณ  2550 ได้รับงบประมาณจากสานรัก AIS โครงการสนับสนุนสถาบันครอบครัว  ถังน้ำใจ AIS เพื่อไทยไม่ขาดน้ำเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนพรรษา 80 พรรษา 5  ธันวาคม  สร้างถังน้ำไฟเบอร์กลาส  4 ถัง  บรรจุถังละ  2,000  ลิตร มอบให้โรงเรียนโดยการประสานงานจากองค์การบริหารส่วนตำบลโพนแพง

                 ในปัจจุบันโรงเรียนได้จัดกิจกรรมการเรียนการสอนในระดับก่อนประถมศึกษา ชั้นอนุบาลปีที่ 1 และชั้นอนุบาลปีที่ 2 ในระดับประถมศึกษามีช่วงชั้นที่ 1 (ป.1-3)  ช่วงชั้นที่ 
2  (ป.4-6)  มีข้าราชการครูทั้งหมด  6  คน  มีเจ้าหน้าที่ธุรการ  1 คน ปฏิบัติหน้าที่ราชการระหว่างโรงเรียนบ้านคึมกับบ้านวังม่วง  มีครูพี่เลี้ยงเด็กพิการ 1 คน มีจำนวนนักเรียนทั้งหมด 120  คน 
แยกเป็นชาย 60 คน หญิง 60 คน ในปัจจุบันมี  นายสุริยัน  จันทร์คามคำ เป็นผู้อำนวยการโรงเรียน อันดับ  คศ. 3